Firmalar - Ghana

Genel Bilgiler

TEMEL SOSYAL GÖSTERGELER
 
 

Kaynak:Economist Inteligence Unit Country Report, Ghana,
 
 
 
TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER
 
 

Kaynak  : www.imf.org
 
 
 
 
 
Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar
 
ABEDA, ACP, AfDB, C, CCC, ECA, ECOWAS, FAO, G-24, G-77, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICFTU, ICRM, IDA, IFAD, IFC, IFRCS, ILO, IMF, IMO, Interpol, IOC, IOM (Gözlemci), ISO, ITU, MINURSO, MONUC, NAM, OAS (Gözlemci), OAU, OPCW, UN, UNAMSIL, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UNIFIL, UNIKOM, UNITAR, UNMEE, UNMIBH, UNMIK, UNMOP, UNMOT, UNU, UPU, WCL, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WToO, WtrO
 
 
 
SİYASİ VE İDARİ YAPI, NÜFUS VE İŞGÜCÜ YAPISI, EĞİTİM VE COĞRAFİ KONUM
 
Siyasi ve İdari Yapı
 
Gana 6 Mart 1957’de İngiltere’den bağımsızlığını kazanmıştır. Ülkenin ilk anayasası 1957 yılında hazırlanmış olup, İngiliz çok partili parlamenter demokrasi sistemine dayandırılmıştır. Ancak Ülkenin Cumhuriyet olmasından sonra 3 yıl içinde anayasada çeşitli değişiklikler yapılmış, 1960 yılında Anayasa değiştirilmiştir. 1964 yılında tek partili bir yönetim oluşturularak  Anayasa’da yeniden değişiklik yapılmıştır. Bu tarihten itibaren Anayasa’daki  değişiklikler devam etmiştir.
 
Gana’nın günümüz Anayasa’sı 1992 yılında, ülkenin 1979 yılından beri ilk çok partili seçimi gerçekleştirdiği tarihte kabul edilmiştir. Sözkonusu Anayasa’nın büyük çoğunluğu, Amerikan yönetim sistemine dayanmakta olup, yürütme görevini her dört yılda bir genel seçimle seçilen başkana vermektedir. Kabine Başkan tarafından atanmakta, yasama meclisi tarafından onaylanmaktadır.
 
Gana 1957 yılında İngiltere’den bağımsızlığını kazandıktan sonra uzun süre kötü yönetim, rüşvet, yolsuzluk ve kaçakçılık gibi nedenlerle fazla ilerleme gösterememiştir. 1966 yılında Kwame Nkrumah ilk askeri darbesini gerçekleştirdikten sonra 1981 yılındaki ikinci darbesi ile birlikte ülkede ekonomik istikrar ve demokrasi dönemi başlamıştır. Bugün Afrika standartlarında Gana diğer ülkeler için politik ve ekonomik anlamda model ülke olarak görülmektedir
 
 
Bölgesel eğilimler
 
Gana 10 bölgeye bölünmüş olup, herbir bölgenin  başkenti bulunmaktadır. Herbir bölge bir bölge bakanı ve ekibince yönetilmektedir. Ayrıca bu bölgeler de merkezi hükümetçe mali yönden desteklenen meclislerce yönetilen ilçelere bölünmüştür. Gana’da 110 ilçe bulunmakta olup, herbir ilçenin başında merkezi yönetimce atanan bir yönetici bulunmaktadır.
 
Ülke gayrıresmi olarak  kuzey ve güney olarak ikiye ayrılmış bir görüntü arz etmektedir. Kuzey üç bölge olup, bu bölgeler Kuzey, Kuzeydoğu ve kuzeybatıdır. Güney ise Ashanti, Brong-Ahafo, Orta bölge, Doğu, Greater Accra, Volta ve Batı olmak üzere yedi bölgedir. Koloni döneminden beri kalkınma program ve projeleri açısından güney daha avantajlı konumda olmuştur. Doğal kaynaklarda güneyde yoğunlaşmıştır. Ayrıca tarım açısından güney daha uygun bir iklime sahiptir. Hükümetin kuzeyde sürdürdüğü projelere rağmen iki bölge arasındaki gelişme farkı büyüktür. Bu durum kuzeyden güneye göçe neden olmakta,  nüfus yoğunluğu güneyde  artmaktadır.
 
 
Nüfus-Etnik Yapı
 
Gana’nın nüfusu 2018 yılında tahminen 29,6 milyon olup, 2024 yılında  ise tahminen 33,7 milyona ulaşması beklenmektedir.. Ülkenin nüfus artış hızı son yıllarda giderek yavaşlamaktadır. Bunda doğum oranlarının düşüşü ve özellikle  AIDS’e  ve diğer bulaşıcı hastalıklara bağlı yüksek ölüm oranları rol oynamaktadır. Ülkede HIV/AIDS ile yaşamını sürdüren, yaşları 15-49 arasında değişen 350.000 kişinin var olduğu tahmin edilmektedir. Ancak, Gana’da AIDS problemi pek çok Afrika ülkesinde yaşanmakta olan kriz boyutuna ulaşmamıştır. (Güney Afrika Cum.’deki AIDS’li sayısı 5 milyon 300 bin iken, Gana’da 350.000’dir.) Ülkenin sağlık bütçesinin yaklaşık %15’i HIV/AIDS sorununa ayrılmaktadır.
 
Ashanti, Gana’da nüfusun en yoğun olduğu bölgedir. Nüfusun %19,1’i bu bölgede yaşamakta, bu bölgeyi %15,4 ile Büyük Akra bölgesi takip etmektedir.
 
En fazla nüfusa sahip etnik grup, nüfusun %49,1’ini oluşturan Akan’lardır. Akan’ları Mole-Dagbon (%16,5) ve Ewe (%12,7) etnik grupları takip etmektedir.
 
Nüfusun %63’ü Hıristiyan, %16’sı ise Müslüman’dır. Diğer yandan nüfusun %21’i ise yerel Afrika inanışlarını sürdürmeye devam etmektedir.
 
Ülkedeki işgücünün yaklaşık 10 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Toplam işgücünün %50,4’ü erkek, %49,6’sı kadındır.
 
 
Eğitim
 
Gana’da eğitim düzeyinin yükseltilmesi için önemli çabalar göze çarpmaktadır. Spor ve Eğitim Bakanlığı verilerine göre Gana’da ilkokula gitme oranı %91,1’e yükselmiştir. Son yıllarda özellikle kız çocuklarının okullu olma oranında büyük artışlar gerçekleşmiştir. İlkokula gitme oranının yüksekliğinde devletçe verilen bursların ve diğer teşviklerin önemli etkisi olmuştur. Müslümanların yoğun olduğu Kuzey Gana’da  kız çocuklarını okula göndermede halen bir çekingenlik söz konusudur. Ülkede okur yazarlık oranı %60’ın üzerine çıkmış olup, erkeklerin %68’i, kadınların ise %52’si okur yazardır.
 
Devletin ana amaçlarından birisi her isteyenin girebileceği bir yüksek öğrenim düzeyinin sağlanmasıdır. Ülkede hem kamu üniversiteleri hem de özel üniversiteler bulunmakta ve en kısa sürede üniversite sayısının artırılmasına çalışılmaktadır.
 
 
Coğrafi Yapı
 
238.537 km² yüzölçümüne sahip Gana, Batı Afrika’da Gine Körfezi kıyısında yer almaktadır. Ülkenin komşuları doğusunda Togo, batısında Fildişi Sahili, kuzeyinde ise Burkina Faso’dur. 2.094 km’lik karasal sınıra sahip ülkenin komşuları ile sınırlarının uzunluğu ise şu şekildedir: Togo: 877 km, Fildşi Sahili: 668 km, Burkina Faso: 549 km. Ülkenin kıyı şeridinin uzunluğu ise 539 km’dir.
 
Tropik iklime sahip ülkede sıcaklıklar genellikle 21-30ºC arasındadır. Kuzeydeki savan bölgelerde, güneydeki kıyı şeridine göre daha büyük iklim farklılıkları oluşmaktadır. Mart’tan Haziran’a kadar ve Eylül’den Ekim’e kadar süren iki yağış sezonu bulunmaktadır. En fazla yağış ülkenin güney batısına düşmektedir. En sıcak aylar Mart ve Nisan olup, bu aylarda sıcaklık 35 ºC’ye kadar yükselmekte ve çok yüksek nemlilik yaşanmaktadır. En yağışlı ay ise Haziran’dır. Haziran ayında düşen ortalama yağış miktarı 178 mm’dir. Haziran ayından sonra hasat dönemi başlamaktadır.
 
Ülkenin güney batısındaki ormanlık bölge 82.000 km²’lik alana sahiptir. Bu alan ülke topraklarının %34’ünü kapsamakta olup, Gana’nın ağaç ve kereste ihracatının ana kaynağıdır.
 
Ülkenin altın yatakları Ashanti ve Western bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Ancak Central ve Brong-Ahafo bölgelerinde de geniş rezervler bulunmaktadır.
 
Dünyanın en büyük yapay gölü olan Volta Gölü Gana’da (Akosombo Barajı’nın kaynağı) bulunmaktadır. Akra Bölgesi ve ülkenin orta kısımlarının bazı bölümleri sel baskınlarına maruz kalmaktadır.
 
Ülkede tarımsal üretim büyük ölçüde kuzey bölgelerinde  yapılmaktadır. En önemli tarımsal ürün olan kakao, ülkenin kuzeyindeki tüm bölgelerde yetiştirilmektedir. Tarımsal üretim ülke genelinde geleneksel yöntemlerle gerçekleştirilmektedir.