Anasayfa / ET / Dış Ticaret

Dış Ticaret

GENEL DIŞ TİCARETİ
 
Etiyopya dünyada en az gelişmiş ülkelerden biridir. Diğer az gelişmiş ülkeler gibi Etiyopya’da da tarım sektörü tek büyük sektör konumunda olup, sektörün performansı tüm ekonominin performansına yön vermektedir. Sanayi sektörü ise gelişmenin başlangıç aşamalarındadır. Tarım sektörü dışında önemli bir üretim gücü bulunmayan Etiyopya sanayi ürünlerinin hemen hemen tamamına yakınını ithal etmektedir. Tarımsal ürünlerden elde ettiği ihracat geliri ile sanayi ürünleri ithalatını karşılayamayan Etiyopya ,kronik bir biçimde dış ticaret açığı vermektedir. 2014 yılından itibaren 10 milyar doların üzerine çıkan dış ticaret açığının önümüzdeki yıllarda da devam etmesi  beklenmektedir.
 
ITC verilerine göre Etiyopya’nın 2006 yılında 1 milyar dolar civarında gerçekleşen ihracatının 2014 yılında 3 milyar dolara ulaştığı 2017 yılında ise yaklaşık 2,9 milyar dolar olarak gerçekleştiği görülmektedir.
 
Etiyopya’nın 2006 yılında 5 milyar dolar civarında bulunan ithalatının ise  2016 yılında  16,4 milyar dolarla maksimum değerine ulaşmış, 2017 yılında ise 14,7 milyar dolara gerilediği görülmektedir.
 
Etiyopya’nın Dış Ticareti (milyon dolar)
 

 

  2013 2014 2015 2016 2017
İhracat (milyon $) 2.591 2.978 2.697 2.616 2.863
İthalat (milyon $)  10.955 14.718 16.283 16.408 14.692
Dış ticaret hacmi (milyon $) 13.546 17.696 18.980 19.024 17.555
Dış ticaret dengesi (milyon $)  -8.364 -11.740 -13.586 -13.793 -11.830

Kaynak: Trade Map-ITC
 
 
Etiyopya’nın ihracatının çok büyük bir bölümü tarımsal ürünlere dayanmaktadır. 2017 yılında genel olarak  en önemli ihraç ürünleri kahve, susam ve diğer yağlı tohumlar, sebzeler bakliyat ve kesme çiçektir.  İlk 5 ürünün ihracatı toplam ihracatın %70’inden fazlasını oluşturmaktadır. Etiyopya kahveyi en çok Almanya, Arabistan, ABD, Belçika ve Japonya’ya, susamı en çok Çin, İsrail, BAE, Türkiye ve Vietnam’a; sebzeyi Somali, Cibuti, Arabistan, BAE ve Yemen’e; bakliyatı  Vietnam, Endonezya, Pakistan, BAE ve Kenya’ya;  Kesme çiçeği ise en çok Hollanda, Arabistan, İngiltere, Norveç ve Japonya’ya ihraç etmektedir.   
 
Son yıllarda Etiyopya’nın ihracatta yüzünü güldüren ve en hızlı gelişme gösteren sektör çiçekçilik olmuştur. 2000 yılında 1 firma ile ihracata başlayan sektör günümüzde 100’e yakın üretici-ihracatçıya sahiptir. 2005 yılında sadece 12 milyon dolar olan kesme çiçek ihracatı 2017 yılında 200 milyon dolara ulaşmıştır.
 
Önemli diğer bir ihraç kalemi olan canlı hayvan veya bunların etlerinin tamamına yakını civardaki müslüman ülkelere ihraç edilirken deriler AB ve Uzak Doğu ülkelerine satılmaktadır.
 
Etiyopya’nın İhracatında Önemli Ürünler (Bin dolar)
 
 

GTİP   2015 2016 2017
         
'TOTAL TOPLAM 2,697,080 2,615,931 2,862,593
'0901 Kahve, kahve kabuk ve kapçıkları, içinde herhangi bir oranda kahve bulunup kahve yerine kullanılan ürünler 775,392 725,390 937,963
'1207 Diğer yağlı tohumlar ve meyveler 430,756 480,389 417,208
'0709 Diğer sebzeler (taze/soğutulmuş) 251,705 256,894 241,447
'0713 Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış) 193,339 220,613 238,347
'0603 Buket yapmaya elverişli veya süs amacına uygun kesme çiçek ve çiçek tomurcukları 194,738 190,976 196,620
'7108 Altın (platin kaplamalı altın dahil) (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde) 140,869 108,788 111,094
'0204 Koyun ve keçi etleri (taze, soğutulmuş veya donduruImuş) 92,356 89,738 88,497
'8517 Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar 4,409 19,424 54,963
'0102 Canlı büyükbaş hayvanlar (at, eşek, katır ve bardolar hariç) 86,934 70,314 38,647
'6405 Diğer ayakkabılar 29,280 34,358 38,378
'4113 Diğer hayvanların dabaklama veya ara kurutmadan sonra ileri derecede hazırlanmış deri ve köseleleri 26,079 29,531 38,265
'4112 Koyun veya kuzuların dabaklama veya ara kurutmadan sonra ileri derecede hazırlanmış deri ve köseleleri 57,531 36,794 34,525
'0602 Diğer canlı bitkiler (kökleri dahil) çelikler, aşı kalem ve gözleri; mantar miselleri 22,763 25,179 25,308
'0701 Patates (taze/soğutulmuş) 19,579 19,982 23,947
'1201 Soya fasulyesi 14,693 30,956 23,106
'1005 Mısır 138 0 21,515
'0104 Canlı koyun ve keçiler 39,633 9,909 16,315
'0712 Kurutulmuş sebzeler (bütün, kesilmiş, dilimlenmiş, kırılmış, toz halinde) 12,793 10,977 15,491
'2523 Çimento 12,555 12,715 14,240
'7103 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar 14,186 8,051 13,756
'6204 Kadınlar ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, elbise, etek, pantolon etek, vb.(yüzme kıyafetleri hariç) 2,126 6,594 12,257
'1301 Lak, tabii sakızlar, reçineler ve sakız reçineler ve yağ reçineler (pelesenkler gibi) 10,189 8,985 12,026
'1905 Ekmek, pasta, kek, bisküvi ve diğer ekmekçi mamüller, hosti, boş ilaç kapsülü mühür güllacı, pirinç kağıdı vb 10,553 11,134 11,703
'6109 Tişörtler, fanilalar, atletler, kaşkorseler ve diğer iç giyim eşyası (örme) 7,817 8,730 11,508
'0904 Piper, capsicum ve pimenta cinsi biberler (kurutulmuş, ezilmiş veya öğütülmüş) 8,704 15,426 10,743
'0702 Domates (taze/soğutulmuş) 9,455 8,949 9,006
'5209 Pamuklu mensucat (ağırlık itibariyle % 85 veya daha fazla pamuk içeren ve m2 ağırlığı 200 gr. ı geçenler) 2,800 2,111 8,146
'0910 Zencefil, safran, zerdeçal, kekik, defne yaprakları, köri ve diğer baharat 9,121 7,182 7,426
'0106 Canlı diğer hayvanlar 33,846 10,510 6,782
'2615 Niyobyum, tantalyum, vanadyum, zirkonyum cevherleri vb. konsantreleri 6,287 6,249 6,506
'1703 Şeker ekstraksiyonundan veya rafinajından elde edilen melaslar 0 5,707 6,062
'4203 Tabii veya terkip yoluyla elde edilen deri ve köseleden giyim eşyası ve aksesuarı 4,627 4,871 5,394
'6203 Erkekler ve erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, pantolon, tulum ve şort (yüzme kıyafeti hariç) 1,494 3,677 5,384
'0202 Sığır eti (dondurulmuş) 147 2,155 5,352
'6105 Erkekler ve erkek çocuklar için gömlekler (örme) 3,608 3,271 5,215

Kaynak: Trade Map-ITC
 
 
Etiyopya’nın en çok ihracat yaptığı ülkeler başta Çin olmak üzere Somali, ABD ve S. Arabistan’dır. Ülkemiz ise Etiyopya’nın ihracatında %1,5’luk payı ile 20. sırada yer almaktadır.
 
Etiyopya’nın Başlıca Ülkeler İtibariyle İhracatı (1000$)
 
 

ÜLKELER 2015 2016 2017
       
TOPLAM 2,697,080 2,615,931 2,862,593
Çin 304,842 355,170 288,164
Somali 303,581 271,215 243,590
ABD 190,424 180,021 227,292
Sudi Arabistan 197,213 184,655 206,154
Almanya 212,977 166,771 195,085
Hollanda 190,025 181,403 188,862
B.A.E. 87,357 91,159 127,638
İsviçre 142,666 110,696 111,567
Japonya 70,180 72,513 101,134
Cibuti 94,191 109,249 95,996
Belçika 57,392 64,948 95,018
İsrail 83,410 63,784 79,927
Vietnam 10,214 43,591 70,135
Kenya 31,738 30,854 67,717
İtalya 54,503 53,393 61,319
United Kingdom 40,256 49,190 55,082
Korea, Republic of 43,879 50,788 54,884
Sudan 80,254 50,392 54,781
India 64,909 68,378 44,693
Turkey 42,346 23,935 41,822

Kaynak:ITC, Trademap,
 
Etiyopya’nın ithalatının büyük bir bölümünü sanayi ürünleri oluşturmaktadır. Petrol yağları ithalatı ilk sırada olup, yıllar itibariyle değişmekle beraber toplam ithalatın %8-15’ini oluşturmaktadır. Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar, telefon cihazları, palm yağı, tıbbi ilaçlar, binek otomobilleri, gübreler, demir çelik ürünleri buğday ve turbo jetler büyük çapta ithal edilen önemli ürünlerdir. Etiyopya tarımsal ürün olarak en çok buğday ve palm yağı ithal etmektedir. Bu iki tarım ürününün ithalatı toplam ithalatında %6-7  gibi önemli bir orana ulaşmaktadır.
 
Eityopya’nın İthalatında Önemli Ürünler (Bin dolar)
 
 

GTİP ÜRÜN ADI 2015 2016 2017
         
  TÜM ÜRÜNLER 16,282,654 16,408,484 14,692,143
'2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar 1,363,665 1,277,822 1,052,512
'8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 697,759 641,825 668,643
'3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 445,965 537,596 456,989
'1511 Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş) 422,342 441,306 436,080
'8407 Kıvılcım ile ateşlemeli içten yanmalı doğrusal veya döner pistonlu motorlar (patlamalı motor) 15,295 289,263 355,878
'8703 Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (yarış rabaları dahil) 286,646 329,244 342,637
'1001 Buğday ve mahlut 363,151 723,920 322,015
'3105 Azot, fosfor ve potasyumun ikisini veya üçünü içeren mineral veya kimyasal gübreler 246,777 361,363 300,482
'8411 Turbojetler, turbopropellerler ve diğer gaz türbinleri 443,200 331,559 263,490
'7308 Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb. 334,913 330,111 244,861
'8802 Helikopterler, uçaklar vb; uzay araçları (uydular dahil), uzay araçlarını fırlatıcı araçlar ve yörünge-altı araçları 7,265 290,570 209,528
'1701 Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde) 176,355 235,517 192,579
'8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler 281,189 161,681 187,817
'1006 Pirinç 157,645 170,686 185,480
'7214 Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar (dövülmüş, sıcak haddelenmiş, haddeleme işleminden sonra burulmuş olanIar dahil) 307,122 244,069 183,679
'8429 Buldozerler, greyderler, toprak tesviye makinaları, skreyperler, mekanik küreyiciler, ekskavatörler, yol silindirleri vb 209,221 156,882 182,882
'8471 Otomatik bilgi işlem mak. bunlara ait birimler; manyetik veya optik okuyucular, verileri koda dönüştüren ve işleyen mak. 109,668 150,632 170,265
'7210 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri, genişliği 600 mm veya daha fazla olanlar (kaplanmış olanlar) 147,117 182,026 168,094
'4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 154,038 166,976 164,662
'8537 Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve sayısal kontrol cihazları 89,675 92,844 154,219
'7207 Demir veya alaşımsız çelikten yarı mamuller 134,504 154,184 152,693
'3917 Plastikten hortumlar, borular ve bağlantı elemanları (manşon, nipel, dirsek, flanşlar, vb.) 68,921 72,642 143,505
'8544 İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar 141,780 158,992 135,052
'8517 Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar 1,206,918 225,344 132,818
'8702 10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus (sürücü dahil) motorlu taşıtlar 177,884 132,187 129,892
'7209 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri (genişliği > 600 mm, soğuk haddelenmiş, kaplanmamış) 107,567 113,985 110,943
'8803 88.01 ve 88.02 Pozisyonlarındaki hava taşıtlarının aksam ve parçaları 99,462 205,339 110,496
'1007 Tane darı (koca darı) 61,923 59,231 103,911
'8438 Yiyecek ve içeceklerin sınai amaçlarla hazırlanması veya imaline mahsus makina ve cihazlar 73,040 137,801 101,455
'7208 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >= 600 mm) (sıcak haddelenmiş) (kaplanmamış) 88,246 72,328 98,392
'3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde) 107,276 92,016 96,350
'3808 Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici,sürgünleri önleyici, bitkilerin büyümesini düzenleyici ürünler 77,641 101,600 95,752
'3902 Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) 74,587 77,952 86,982
'8421 Santrifüjler; sıvıların veya gazların fiItre edilmesine veya arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar 72,213 114,137 85,939
'5407 Sentetik filament ipliklerinden dokunmuş mensucat 91,124 96,261 84,738
'8481 Borular, kazanlar, tanklar, depolar ve benzeri diğer kaplar için musluklar, valfler (vanalar) ve benzeri cihazlar 33,924 61,720 83,304

Kaynak: Trade Map-ITC
 
Etiyopya’nın  2017 yılı toplam ithalatında  Çin ilk sırayı almakta, bu ülkeyi sırasıyla ABD,   Hindistan, Japonya, İtalya ve Türkiye takip etmektedir. Türkiye’nin Etiyopya’nın ithalatındaki payı %4’ün üzerindedir.
 
Etiyopya’nın Başlıca Ülkeler İtibariyle İthalatı (1000$)
 
 

ÜLKELER 2015 2016 2017
       
TOPLAM 16,282,654 16,408,484 14,692,143
Çin 6,073,161 5,088,933 4,858,471
ABD 884,023 1,536,832 1,211,235
Hindistan 1,151,499 1,301,920 1,090,717
Japonya 705,380 659,049 680,158
İtalya 490,705 705,332 645,182
Türkiye 515,412 573,547 599,027
Kuveyt 753,143 545,696 565,457
Sudi Arabistan 486,862 368,790 452,866
Malezya 172,985 290,317 340,706
Fas 196,020 198,178 286,425
Endonezya 404,014 324,039 261,679
B.A.E. 371,869 393,895 260,555
Almanya 321,438 342,099 232,168
Hollanda 220,769 182,585 215,961
G. Afrika Cum. 160,711 154,344 203,974
United Kingdom 181,815 205,943 192,059

Kaynak: ITC Trademap

Sitemizde ve uygulamamızda çerezler kullanılmaktadır. Buradan İnceleyebilirsiniz..