Genel Bilgiler
GENEL BİLGİLER
Temel Sosyal Göstergeler
| Resmi Adı | Gabon Cumhuriyeti |
| Devlet Şekli | Cumhuriyet (Başkanlık Sistemi) |
| Devlet Başkanı | Ali Bongo Ondimba |
| Dil | Fransızca (Resmi), Fangca, Myenece ve diğer Bantu dilleri; Batéké, Bapounou, Eshira, Bandjabi |
| Başkent | Libreville (797 bin) |
| Yüzölçümü | 267.667 km2 |
| Başlıca Şehirleri | Port-Gentil (150 bin), Franceville (59 bin) |
Kaynak: The Economist Intelligence Unit Country Report, Gabon, Ocak 2018
Coğrafi Konum
Gabon, Orta Afrika’nın batısında yer almaktadır. Batıda Atlantik Okyanusu, kuzeyde Ekvator Ginesi ve Kamerun, doğuda ve güneyde ise Kongo ile çevrilidir. Toplam 267.665 km2 yüzölçümü ile 885 km kıyı uzunluğuna sahiptir. Başkenti Libreville Atlas Okyanusu kıyısındadır.
Gabon, üç adet bölgesel iklime ayrılmıştır; ülkenin kuzey bölgesinde tipik ekvatoral iklim yaşanmaktadır. İkisi yağışlı (Eylül-Aralık ile Şubat-Mayıs dönemleri), ikisi kurak mevsim (Mayıs-Eylül ile Aralık-Ocak dönemleri) olmak üzere toplam 4 mevsim yaşanır. Ülkenin orta bölgesinde geçişli ekvatoral iklim yaşanmaktadır. Çok büyük bir yağışlı mevsim ile çok büyük bir kurak mevsimden oluşur. Güneybatı ve kıyı bölgesinde 4-5 ay süren uzun bir kurak mevsim yaşanır.
Siyasi ve İdari Yapı
Eski bir Fransız sömürgesi olan Gabon, bağımsızlığını 1960 yılında kazanmıştır. Ülkede laik cumhuriyet yönetimi bulunmaktadır. Gabon Cumhuriyeti, ulusal egemenlik ve kuvvetlerin ayrılığı ilkelerine göre yönetilmektedir. Başkanlık sistemi bulunmaktadır. Parlamento iki bölümden- Büyük Millet Meclisi ve Senato- oluşmaktadır. Devlet Başkanı yedi yıllığına halk oylaması ile birçok defa seçilebilmektedir.
Nüfus ve İşgücü Yapısı
Gabon, Orta Afrika bölgesinde en az nüfusa sahip ülkelerden biri olup 1,9 milyonluk bir nüfusa sahiptir. Nüfus artış oranı yaklaşık %2,025’dir. Bu oran doğum oranının gerilemesi, ölüm artış oranın yavaşlaması ve Ekvator Ginesi’ne göçlerle beraber gerileme kaydetmektedir.
Kentleşme oranı %80 civarındadır. Nüfus dağılımı çok dengesizdir. Nüfusun yarıya yakını başkent Libreville’de yaşamaktadır. Port Gentil ve Franceville nüfusun yoğunlaştığı diğer önemli kentlerdir. Nüfusun yaklaşık %42,2’si 15 yaşın altındadır.
Ülkede Fanglar, Etsiraslari Bapounouslar, Myeneler, Bandzabisler ve Batekeler olmak üzere birçok etnik grup yaşamaktadır. Gabon çok az göç alan bir ülkedir.
Gabon’un toplam işgücü 713.796 kişi dolaylarındadır. İşgücünün %60’ı tarım sektöründe, %15’i sanayi sektöründe ve %25’i ise hizmet sektöründe çalışmaktadır. İşsizlik oranı %25 dolayındadır. Aşırı fakirlik belirgin bir şekilde azaltılmaya çalışırken hala nüfusun üçte biri fakirlik sınırının altında yaşamaktadır. Gabon’un sosyal yardım sistemi yine de bölgedeki diğer ülkelerle kıyaslandığında iyi durumdadır.
Doğal Kaynaklar ve Çevre
Gabon, ülkenin yaklaşık %80’ine tekabül eden 21,5 milyon hektarlık orman alanına sahiptir. Gabon ormanlarında “okoumé” ve “ozigo” ağaç türleri başta olmak üzere birçok ağaç türüne rastlanmaktadır. Petrol hariç GSYİH’nın %60’ını ormanlar oluşturmaktadır. Gabon makamları, işsizliği azaltmak ve ekonomik büyümeyi teşvik etmek için 2010 yılı Ocak ayı itibariyle ülkeden kereste ihracatını yasaklamıştır.
Balıkçılıkta da önemli bir potansiyele sahip olan ülkede 800 km uzunluğunda sahil şeridi olmakla beraber, çeşitli balık türlerine ev sahipliği yapan 10.000 km2 göl ve nehir bulunmaktadır.
Gabon, Sahra-altı Afrika Bölgesinde 6. büyük petrol üreticisidir. Petrolün yanı sıra demir (1 milyar ton rezerv), manganez, altın, uranyum başta olmak üzere önemli maden yataklarına sahiptir.
Su kaynakları açısından dünyanın üçüncü en büyük yenilenebilir su rezervlerine sahiptir.
ÜYE OLDUĞU ULUSLARARASI KURULUŞLAR
Afrika Karayip ve Pasifik Ülkeleri Topluluğu (ACP), Afrika Kalkınma Bankası (AfD), Afrika Birliği (AU), Orta Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (CEMAC), Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Frank Bölgesi (FZ), G-24, G-77, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Dünya Bankası (IRDB-World Bank),Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Örgütleri Federasyonu ( IFRCS) Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) , Uluslararası Para Fonu (IMF), Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), Uluslararası Uydu Örgütü (IMSO), Uluslararası Polis Örgütü (Interpol), Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Uluslararası Parlamentolararası Birlik (IPU), Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO), Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü (ITSO), Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU), İslam Konferansı Örgütü (OIC), Birleşmiş Milletler, Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Dünya Ticaret Örgütü (WTO), Uluslararası Posta Birliği (UPU), Dünya Gümrük Örgütü (WCO), Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Dünya Fikir Hakları Örgütü (WIPO), Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW),Fransızca Konuşan Ülkeler Örgütü (OIF)
