Dış Ticaret Politikası ve Vergiler
Dış Ticaret Politikası ve Vergiler
Dış Ticaret Politikası
İrlanda 1973 yılından bu yana AB üyesidir. Bu çerçevede, AB’nin dış ticaret politikalarını uygulamaktadır. Ayrıntılı bilgi, “AB’nin internet sitesi” nden temin edilebilir. AB’nin dış ticaretiyle ilgili ayrıntılı bilgi için: “Dış Ticaret”
İthalat Rejimi
İthalat ve ihracattaki gümrük işlemlerinin ulusal çapta otomasyonu, Nisan 1991’de gerçekleştirilmiş olup, “Otomatik Giriş İşlemleri-OGİ (Automated Entry Processing-AEP)” adı altında yürütülmektedir. “Tek İdari Belge-TİB (Single Administration Document-SAD)” adı verilen belgenin sisteme girilmesiyle, tüm kontrol işlemleri adım adım yapılmaktadır. Mevcut bilginin öngörülen formata uygun olup olmadığı, bilgilerin eksik olup olmadığı, hesaplamaların doğru olup olmadığı, tercihli oranlar, kısıtlamalar, yasaklar, vb. hususlar sistem tarafından otomatik olarak kontrol edilmektedir.
AB üyesi olmayan ülkelerden İrlanda’ya ithalatı yasak olan mallar: İkinci nesil hububat tohumları (C2 tohumlar), yavru fok balığı derisi, dumansız tütün ürünleri, gayriahlaki basılı malzeme, çocuk pornografisi ürünleri, saldırı silahları, telif hakları, gerçek olmayan markalar, sahte veya korsan ürünler, sahte/taklit sikke/bozuk para, hükümet teminatları, pul.
Bazı ürünlerin ithalatında miktar kısıtlamaları/kotalar veya gözetleme tedbirleri uygulanmaktadır. Bu tür ürünler için “Girişim, Ticaret ve İstihdam Bakanlığı”, “Çevre Bakanlığı” veya “Tarım ve Gıda Bakanlığı” ndan izin almak gereklidir. Kota, lisans veya izne tabi ürünler: Şarap, alkol, tütün, tekstil, tekstil ürünleri, demir ve çelik, ayakkabı, seramikten sofra ve mutfak eşyası, porselen, hayvansal ürünler, çuval ve paketleme malzemeleri, arı, deniz memelilerine (balina, yunus, vb.) ait ürünler, süt ürünleri, bebek mamaları, neslinin devamı tehlikede olan ürünler, saman, hasır ve turba döküntüleri, canlı hayvanlar, zirai ilaçlar, bitki ve bitkisel ürünler, ahşap, patates tohumu, hayvan sperm ve embriyoları, çay, hayvanlarda kullanılan tedavi edici malzemeler, tuzak, yuva, vb., hayvanlarda kullanılan aşılar, yabani hayvanlar ve yabani kuşlar, yün, akuakültür hayvanlar ve ürünleri, balık, kitap ve periyodik yayınlar, video kayıtları, veterinerlik ilaçları, kloflorokarbon ve halon gazları, narkotik ilaçlar, patlayıcılar, ateşli silahlar ve mühimmat, atıklar, tıbbi ürünler, bazı hazır paketlenmiş gıdalar, sivil kullanıma yönelik telsizler, melas, radyoaktif maddeler ve radyasyon yayan malzemeler.
Menşe Belgesi: 45 Euro’dan daha yüksek değere sahip her türlü tekstil ürünü için gereklidir. İşaretlenmiş ve hasarlı örnekler, tekstil malzemelerinden yapılmış bavullar, kanvas çantalar, hediyeler, şahsi eşya bu kuralın dışında kalmaktadır. Bazı menşe ülkeler itibariyle ithalat lisansına ve/veya kota uygulamalarına tabi ürünler için menşe belgesi temini tavsiye edilmektedir.
Form A: Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi uyarınca, tercihli vergi oranı (indirim/muafiyet) uygulanması talep edilen ürünler bakımından gereklidir. İthalat işlemleri sırasında sunulması gereklidir. Menşe ülke belirtilmelidir.
EUR 1/ATR: AB’nin akdetmiş olduğu muhtelif tercihli ticaret anlaşmaları veya tercihli düzenlemeler uyarınca tanınan tavizli rejimden faydalanmak için EUR 1 belgesi gereklidir. İthalat işlemleri sırasında ibraz edilmelidir. Menşe ülke belirtilmelidir. ATR belgesi ise gümrük birliği ilişkisi uyarınca, serbest dolaşım esasına tabi ürünlerin ticaretinde kullanılır. İthalat işlemleri sırasında ibraz edilmelidir. Malın serbest dolaşımda olduğu anlamına gelmektedir.
Ticari Faturalar: Firmalar arası ve firmalar ile kişiler arası işlemlerin tamamında, işlem değeri önemli olmaksızın, fatura ibrazı gereklidir. Bazı ürünler itibariyle fatura üzerinde bazı ayrıntıların yer alması gerekmektedir (Örn. Tekstil ürünlerinde, örme-dokuma bilgisi, hazır giyim için hangi cinsin giyimine ait olduğu (kadın-erkek); işaretlenmiş/hasarlı örneklerde buna ilişkin uyarı; CD ve disket ortamındaki yazılımlar için yazılım ile yazılım destek bilgilerinin değeri münferiden gösterilmelidir).
Tehlikeli Madde Sertifikası: Standart belgelere ek olarak, kimyasal, vb. ürün grupları için alınması gereklidir.
Antika: 100 yaş veya üzeri mallar için bildirimde bulunulması şarttır.
Tarifeler ve Diğer Vergiler
AB’ne 1973 yılından bu yana üye olan İrlanda, üçüncü ülkelerle olan dış ticaretinde, AB’nin “Ortak Ticaret Politikası” uyarınca hareket etmektedir. Bu kapsamda, üçüncü ülkelerle AB arasında akdedilmiş olan tüm tercihli ticaret Anlaşmaları ve düzenlemeleri ile otonom rejimler, İrlanda tarafından da uygulanmaktadır. Tercihli ticaret anlaşmaları ve uygulamaları konusunda ayrıntılı bilgi için: “İrlanda gümrük ofisi-Tercihli ticaret düzenlemeleri”
Bu itibarla, ülkemiz ile AB arasında 1996 yılından bu yana geçerli olan “Gümrük Birliği”nin kuralları, Türkiye-İrlanda arasındaki ikili ticaret bakımından da geçerlidir.
Telafi Edici Vergiler: İrlanda’ya ihraç edilen sübvansiyonlu malların suni olarak düşük ve üye ülkelerdeki endüstrilere zarar verici mahiyetteki fiyat düzeylerini telafi etmek amacıyla tahsil edilir.
Ek Şeker/Un Vergisi: Nihai ürün için belirlenen gümrük vergisine ek olarak, nihai ürünün imalatında kullanılan un ve şeker için ek korumaya ihtiyaç duyulan ürünlerde tahsil edilir.
Anti-damping ve telafi edici vergi uygulamaları, AB üyesi ülkeleri dampingli veya sübvansiyonlu ürünlere karşı koruma amacını taşımaktadır. AB tarafından uygulanan anti-damping vergileri konusunda ayrıntılı bilgi için: “Anti-damping”
KDV ve Diğer Vergiler
KDV: Bankacılık, sigortacılık, eğitim ve öğretim, tıbbi hizmetler, yolcu transferi, cenaze hizmetleri, şans oyunları ve sendikaların faaliyetleri gibi belirli hizmetler KDV’den muaftır. Standart KDV oranı % 23’tür. Farklı mal gruplarına göre % 4,8, % 9/13,5 ve %13,5 düzeyinde bulunmaktadır.
Kurumlar Vergisi: Ticari nitelikteki kazançlar için % 12.5, ticari nitelikte olmayan kazançlar için % 25 olarak uygulanmaktadır.
Gelir Vergisi: İrlanda’da gelir vergisi oranları sabit olup medeni duruma ve bakılmakla yükümlü çocuk olup olmadığına bağlı olarak değişen yıllık gelir eşiklerine kadar % 20, bu eşiklerin üstünde kalan miktarlar için ise % 40 düzeyinde vergi tahsilatı yapılmaktadır.
İrlanda’daki vergi düzenlemeleri ile ilgili olarak (http://www.revenue.ie/) sayfasından yararlanabilirsiniz.
Ürün Standartları ile İlgili Uygulamalar
İrlanda, teknik mevzuat konusunda AB’nin düzenlemelerini uygulamaktadır. AB Komisyonu, uyumlaştırılmış Avrupa İşareti (“CE” işareti)’nin ve seçilmiş armonize uygunluk modüllerinin kullanımıyla, ticaretteki teknik engellerin elimine edilmesini desteklemektedir.
CE işareti, temel olarak standartlara uygunluğu gösteren bir işaret olmayıp, daha çok, AB Direktiflerine uygunluğu gösteren bir işarettir. Pek çok AB Direktifi, üreticilerin, imalat faaliyetlerinde ISO 9000 kalite belgesine sahip olmalarını gerektirmektedir.
Uluslararası kalite belgesi olan ISO 9000, İrlanda’da yaygın olarak kullanılmaktadır. İrlanda’da yerleşik çok sayıdaki çokuluslu firma ve dünya çapındaki üretim teknikleri sayesinde, belgenin uygulamaya geçirilmesi daha kolay olmuştur. Bu firmalar, kendilerine mal sağlayan firmaların da benzer teknikler kullanmaları şartını aramaya başladıklarından dolayı, ISO 9000 belgesinin alınması hızlı bir gelişme göstermiş ve çokuluslu firmalarla iş bağlantısı kurabilmenin neredeyse ön şartlarından biri haline gelmiştir.
AB’nde Tek Pazar (Single Market)’ın ihdasıyla bağlantılı olarak, tüketicilerin sağlığını ve güvenliğini doğrudan ilgilendiren ana ürünlerde tüm üye ülkeler bazında bağlayıcı ve uyulması zorunlu koşullar getirilerek, AB çapında yeknesak bir uygulama oluşturulması sağlanmıştır. Bu bağlamda getirilen “CE” işareti uygulaması, AB pazarında satışa sunulacak ilgili ürünlerde bulunması gereken unsurlardan biridir. Uygulanacak ürün test ve belgelendirme koşulları her bir ürün/ürün grubu itibariyle ilgili AB Direktifleri kapsamında tespit edilmiştir. CE işareti, sadece ürünün, AB tarafından getirilen düzenlemelerde öngörülen sağlık, güvenlik ve çevre konusundaki yasal şartlara uygun olarak üretilmiş olduğu anlamına gelmekte, Avrupa üretim standartlarına uygunluğu garantilememektedir. Bu nedenle, ulusal üretim standartları, CE işaretinin verilebilmesini gerektiren koşullarla birlikte uygulanmaya devam edilebilmektedir. Ancak, CE işareti, ürünün güvenliğine ilişkin tüm diğer ulusal işaretlerin yerine geçmektedir.
Tüm tarım ve gıda ürünlerinin ithalatı, AB’nin sağlık ve bitki sağlığı düzenlemelerine tabi olarak gerçekleştirilmekte, bunun yanısıra, İrlanda veterinerlik ve bitki sağlığı idaresi’nin belgelendirme şartları da aranmaktadır.
AB’nin Tek Pazar kapsamındaki “yeni yaklaşım” prensibine dayalı standardizasyon uygulamaları konusunda ayrıntılı bilgi http://www.newapproach.org/ adresli internet sitesinden temin edilebilmektedir. İrlanda hakkında ayrıntılı bilgi için ise National Standards Authority of Ireland ‘ın internet sitesinden faydalanılabilir.
